Beste taaldienst
“Onder het motto ‘never waste a good crisis’ ontwikkelde conferentietolk Sabine Bourgeois (Idem Dito Language Solutions) tijdens de coronatijd samen met een software developer een videogebaseerd RSI-platform, waarmee live simultaanvertaling kan worden aangeboden tijdens online, on-site en hybride meertalige meetings en events.
Dit online tolkplatform heet cAPPisco en is voor en door conferentietolken gemaakt.
Sabine Bourgeois: “cAPPisco is een tolkvriendelijke applicatie voor de tolken én een zeer gebruiksvriendelijke luisterapp voor de luisteraars/deelnemers. De tolken kunnen elkaar immers -zowel in een lounge als in de tolkencabines – zien, horen en spreken zonder de deelnemers te storen en de luisteraars kunnen de luisterapp openen op een smartphone, tablet, laptop of PC.”
Meer informatie op www.cappisco.com en in dit filmpje op YouTube
Hoe kun je jongeren motiveren om een taal te leren die ze niet vaak gebruiken?
De website van Swap-Swap doet dat door taaluitwisselingen tussen jongeren uit Franstalige en Nederlandstalige gezinnen in België tijdens de vakantie mogelijk te maken.
Waardecreatie
Het ontbreekt jongeren vaak aan oefening om een tweede of derde taal echt vlot te kunnen gebruiken, oefening waar in de lessen vaak onvoldoende tijd voor is. Af en toe een paar dagen verblijven bij een leeftijdgenoot die de andere taal spreekt, is de beste manier om snel je taalvaardigheid te verbeteren. Jongeren die vrienden hebben gemaakt tijdens de uitwisseling zullen ook daarna gemotiveerd blijven om beter te worden in de andere taal. Maar hoe vind je een geschikt gezin om mee uit te wisselen? Enter Swap-Swap!
Het werkt zo: op het platform van Swap-Swap kunnen kinderen en jongeren samen met hun ouders registreren, en op zoek gaan naar een “Swap” uit de andere taalgroep die bij hen past. Via het platform leggen ze contact, maken een eerste afspraak en als het klikt, bereiden ze samen de uitwisseling voor. Je kiest dus zelf met wie je uitwisselt! Bovendien vind je op de website een heleboel praktische informatie over hoe je zo’n uitwisseling aanpakt. Swap-Swap is ontwikkeld met ouders, tieners en hun leerkrachten. Dat maakt het een laagdrempelig en veilig platform. Swap-Swap staat open voor kinderen en jongeren tussen 8 en 18 jaar.
Frisheid
Swap-Swap treedt in de voetsporen van La Ligue des Familles. Deze bracht in het verleden gezinnen met elkaar in contact en informeerde hen over het regelen van een geslaagde uitwisseling.
Swap-Swap stelt met haar online platform echter een innovatieve en unieke aanpak voor, die belangrijke voordelen heeft:
- Motiverend voor jongeren: De kinderen en jongeren zijn zelf betrokken bij de keuze van hun Swap. Bovendien gebruiken zij graag en veel online tools om contacten te leggen met andere jongeren.
- Transparante aanpak: De gezinnen hebben zelf de keuze met wie ze de uitwisseling organiseren.
- Veilige omgeving: In het ontwerp van Swap-Swap staat de veiligheid online van de kinderen en jongeren centraal, onder meer door ouderlijk toezicht een essentieel onderdeel te maken.
Impact
Sinds de lancering in februari 2017 registreerden meer dan 520 kinderen en jongeren op het platform om een uitwisselingspartner te zoeken. Hoewel we niet weten hoeveel onder hen ook echt hebben uitgewisseld, krijgen we regelmatig toffe verhalen te horen via ons feedbackformulier. Ook vernemen we wel eens dat gezinnen die geregistreerd zijn op Swap-Swap de contactgegevens van buren, familie of vrienden doorgeven aan gezinnen die nog op zoek zijn. De impact is misschien moeilijk in cijfers te vatten, maar dat houdt ons niet tegen om zelf op onderzoek uit te gaan. Tijdens het academiejaar 2020-21 werkten we samen met een masterstudente aan de UA om de voor- en nadelen van taaluitwisselingen in gezinsverband te onderzoeken via diepte-interviews. Hier kwamen nuttige inzichten uit naar voren, die ons toelaten om gezinnen beter voor te bereiden op een taaluitwisseling. Als rechtstreeks gevolg hiervan zullen we bijvoorbeeld in samenwerking met studenten van de lerarenopleiding aan de Karel de Grote-Hogeschool taalspelletjes ontwikkelen. Kinderen en jongeren kunnen deze tijdens de uitwisseling spelen om hun communicatiestrategieën te versterken.
Eric Bauwelinck, ceo van Mastervoice, schreef in 2016 – in tempore non suspecto – een boek over de transformatie van onsite naar online tolken: “Voices From Above – A Journey from Onsite to Online Interpreting”. Van onsite naar online ging het tijdens de coronatijd razendsnel voor de conferentietolken.
“We hebben wel een paar maanden aan crisismanagement moeten doen, maar we waren toch wel uitstekend voorbereid en believers van het eerste uur met onze taaloplossingen voor online tolken. We konden snel schakelen met onder meer een vijftal krachtige online tolkplatformen in partnerships en in eigen beheer voor nicheklanten,” zo vertelt Eric Bauwelinck.
“Hierdoor waren we ook tijdens de coronaperiode een belangrijke werkgever voor conferentietolken en hebben we 2 awards ontvangen in 2020 en 2021 van Industry Wired en The Enterprise Magazine in de top 10 van de meest betrouwbare taalleveranciers.”
“Eerst bouwden we een softwareplatform voor meertalige kinderverhalen. Dat gebruiken we nu voor meertalige handleidingen. En voor meertalige bezoekersinformatie, trainingen en werkinstructies.” Zo vertelt Jorim Rademaker van Manual.to.
“We vinden dat al die communicatie meertalig moet zijn en dat de combinatie van geschreven taal met bewegend beeld het beste van twee werelden biedt. We geloven dat geschreven taal zal blijven, ook in een online wereld met video en VR.”
Manual.to werkt intussen voor Microsoft, Volvo Cars, de Britse en de Vlaamse overheid, de Belgische spoorwegen … “We namen ook deel aan het Taalboost-initiatief met onder meer Timmerwerkt en Dominiek Savio. We sponsoren initiatieven zoals OffshoreWind4Kids, trustinscience.org en andere initiatieven die taal en educatie combineren.”
Ontdek Manual.to
De Schrijfassistenten Nederlands en Nederlands voor anderstaligen en meertaligen zijn gratis online toepassingen die de gebruiker op zijn niveau ondersteunen tijdens zijn schrijfproces. De Schrijfassistenten werken wonderlijk eenvoudig:
‐ Eenvoudig: het volstaat de tekst te kopiëren in de webpagina en hem door de checks te halen.
‐ Wonderlijk: de Schrijfassistenten wijzen op mogelijke fouten, op passages uit de tekst die problematisch kunnen zijn en doen suggesties om de tekst te verrijken. De Schrijfassistent Nederlands focust op een aantal stijlkenmerken (herhaling, passief …) en geeft tal van tips, bijvoorbeeld rond het gebruik van Belgisch‐Nederlandse woorden.
De Schrijfassistent Nederlands voor anderstaligen en meertaligen gaat vooral op zoek naar klassieke fouten bij anders‐ en meertaligen (gebruik van lidwoorden, aanwijzende en bijvoeglijke voornaamwoorden …) en biedt ruime mogelijkheden om een tekst te verrijken (verwante woorden, adjectieven …).
Adviezen en alternatieven zijn onder meer gebaseerd op VRT Taalnet, Taaladvies.net, het boekje Hoe Vlaams mag uw Nederlands zijn? en op uitgebreid corpusmateriaal.
Beste taalproject
The Write Space is een interactieve leeromgeving voor docenten in het hoger onderwijs om gepersonaliseerde feedback te geven op werkstukken en andere schrijfproducten van studenten, in het Nederlands en in het Engels.
De taalvaardigheid van studenten is een punt van zorg in het hoger onderwijs. De Radboud Universiteit (Nijmegen) heeft de ambitie om studenten op te leiden tot communicatief krachtige en bewust taalvaardige academici. Goed kunnen schrijven is essentieel voor studiesucces en studievoortgang, echter hier valt nog veel winst te behalen.
Docenten spelen een belangrijke rol in de taalontwikkeling van studenten. Toch zijn docenten er vaak nog niet op ingesteld om naast inhoudelijke feedback ook talige feedback te geven op teksten van studenten. Docenten vinden het soms ook lastig en tijdrovend om schrijfproducten op taal (Nederlands en Engels) te beoordelen. Hoewel ze expert zijn op hun eigen vakgebied, zien ze zichzelf niet als taaldocent. Ze vinden het daarom vaak niet hun taak. Om docenten beter toe te rusten voor het geven van effectieve feedback op de talige kwaliteit van academische teksten is The Write Space ontwikkeld.
Met deze e-learning krijgen docenten handvatten voor het geven van feedback op de taal, stijl en structuur van academische teksten. Op deze manier kunnen docenten een belangrijke bijdrage leveren aan de ontwikkeling van de academische schrijfvaardigheid van studenten.
Bekijk dit filmpje op YouTube
MATCHeN ondersteunt hulpverleners in hun communicatie met anderstaligen. “Meer taal, meer steun” is de slogan.
Concreet biedt MATCHeN drie taaloplossingen: een kennisplatform, een app en een e-learningmodule:
- een gratis toegankelijk kennisplatform met meertalige informatie over gezondheidsthema’s
- een gratis toegankelijke meertalige app om te communiceren met anderstaligen over zindelijkheid en medicatie-inname
- een gratis toegankelijke interactieve e-learningmodule om te communiceren over seksuele gezondheid met anderstaligen.
Prof. dr. Ellen Van Praet (Universiteit Gent): “MATCHeN is een samenwerking tussen Universiteit Gent, Vrije Universiteit Brussel en HOGENT met financiële steun van VLAIO (Vlaams Agentschap Innoveren en Ondernemen). We werken samen met 24 partners en bereiken op dit moment honderden zorgactoren verspreid over verschillende sectoren.”
MATCHeN richt zich tot grote en kleine zorgorganisaties. Ellen Van Praet: “We richten ons enerzijds op grote overkoepelende overheidsorganisaties, koepelorganisaties, publieke instellingen en grote private en publieke overheidsondernemingen (bv. ziekenhuizen) die inzetten op toegankelijke zorg en publieke hulpverlening aan nieuwkomers. Zij zijn cruciaal als ankerpunt bij de disseminatie van de projectresultaten naar kleinere socialprofitondernemingen: vzw’s, lokale initiatieven, wijkgezondheidscentra en belangenverenigingen. Anderzijds richten we ons ook tot deze grote groep van kleine zorgorganisaties.”
Ook technologische partners zijn betrokken bij het project: Televic, The Learning Hub, Xuntar, Ghent Centre for Digital Humanities.
“We werken ook nauw samen met aanverwante projecten die de doelstelling van toegankelijke zorg behartigen, zoals het pas gelanceerde COMON.”
Alle informatie over MATCHen, over het team van 12 medewerkers, en
een trailer van het project is te vinden op de website www.matchen.org
Tijdens de COVID-19-pandemie in België werd al snel duidelijk dat overheidscommunicatie en -adviezen ter bestrijding van COVID-19 niet iedere burger bereiken en niet voor iedere burger even toegankelijk zijn.
Het ICC-project (Inclusieve CrisisCommunicatie) is een interdisciplinair onderzoeksproject dat de informatiedoorstroom naar moeilijk bereikbare groepen en doelgroepen met specifieke noden onderzoekt. Denk aan anderstaligen, kwetsbare groepen met een lage socio-economische status/lage geletterdheidsgraad, of mensen die blind of slechtziend zijn, en mensen die doof of slechthorend zijn.
In een poging deze communicatieproblemen op te lossen ontwikkelt het project gevalideerde richtlijnen voor meer inclusieve en toegankelijke COVID-19-crisiscommunicatie. Deze richtlijnen houden rekening met de (meer)talige en socio-culturele diversiteit en de graad van geletterdheid van de Belgische bevolking. Op die manier wil het project bijdragen tot de bestrijding van informatieongelijkheid in België en tot toegankelijkere en effectievere overheidscommunicatie op maat van de noden van kwetsbare en moeilijk te bereiken doelgroepen.
De richtlijnen spitsen zich toe op de specifieke talige/multimodale vorm van de overheidscommunicatie en de kanalen waarlangs deze verspreid kan worden.
Naast het ontwikkelen van richtlijnen voor inclusieve COVID-19-crisiscommunicatie, zet het project ook in op het maken van COVID-19-communicatieproducten afgestemd op de specifieke behoeften van de doelgroepen. Eén voorbeeld van de reeds ontwikkelde communicatieproducten in het kader van het ICC-project zijn toegankelijke video’s over de vaccinatiecampagne. De video’s zijn terug te vinden op de website www.info-coronavirus.be.
Meer info over het project en de partners in het consortium is te vinden op de meertalige website van het project, waar ook alle onderzoeksresultaten en de richtlijnen gepubliceerd worden voor verdere verspreiding en gebruik.
Een grote PR-campagne voor de taalberoepen? Goed idee, maar je hebt er gauw de grote middelen voor nodig.
Daar gaan we niet op wachten, redeneert Noa De Sutter. Vele kleintjes maken een groot, en daarom trekt Noa de middelbareschoolklassen in, waar ze gepassioneerd vertelt over haar werk als conferentietolk, corrector en vertaler. Wat ze gestudeerd heeft, hoe ze in de taalsector beland is, hoe een doorsnee werkdag eruitziet. Een verhaal op maat van de 17- en 18-jarigen die nadenken over hun studies en zich afvragen hoe je er vervolgens goed je brood mee kunt verdienen.
Het soort PR-werk dat je bij het beste PR-agency niet kunt kopen. En met het beste plan niet massaal kunt uitrollen. Dat is misschien ook helemaal niet nodig, als dit verhaal van Noa aanstekelijk werkt 😉
Meer weten over Noa? Bezoek haar website.
De Database van de Zuidelijk-Nederlandse Dialecten (DZND of DSDD, Database of the Southern Dutch Dialects) brengt de Woordenboeken van de Vlaamse, Brabantse en Limburgse dialecten samen en toont je zoekresultaten op een kaart.
De DZND is in 2020 gerealiseerd door een consortium van dialectologen, geografen en computerspecialisten van de Universiteit Gent en het Instituut voor de Nederlandse Taal (INT) in Leiden. De promotor van het geheel was prof. dr. Jacques Van Keymeulen van de Vakgroep Taalkunde – Nederlands van de UGent.
Eind november 2021 waren er al ruim 500.000 trefwoorden gekoppeld aan concepten. Het gaat om ongeveer 180.000 Brabantse, 180.000 Limburgse en 140.000 Vlaamse dialectwoorden.
De DZND wordt gehost door het Instituut voor de Nederlandse Taal.
Doorzoek de database: https://dsdd.ivdnt.org/DSDD/search
Beste taalpublicatie
De Atlas van het dialect in Vlaanderen gaat over alles wat de dialecten in Vlaanderen zo interessant maakt. Er is nog nooit zoveel kennis over de dialecten in Vlaanderen voorhanden geweest; dit boek brengt al die kennis in kaart. Met honderden boeiende weetjes en verrassende lijstjes, in een originele vormgeving met taalkaarten en plezante illustraties.
- Waarom zijn er zo veel dialecten in Vlaanderen?
- Waarom zegt een boer niet zomaar varken tegen een varken?
- Hoe ver reikt de invloed van het Antwerpse dialect?
- Bestaan er echt vijftig dialectwoorden voor ‘motregen’?
- Gaan de dialecten verloren?
- Waarom zijn er zoveel dialectwoorden voor het lieveheersbeestje en zo weinig voor het paard?
De Atlas van het dialect in Vlaanderen is van de hand van Johan De Caluwe, Veronique De Tier, Anne-Sophie Ghyselen en Roxane Vandenberghe.
‘Nederlands oefenen: Taalpuzzels met 1000 basiswoorden’ is een puzzelboek voor anderstaligen die Nederlands als tweede of als vreemde taal leren.
Met het boek kunnen ze de taal oefenen via kruiswoordraadsels, woordzoekers en andere puzzels.
Het boek behandelt 1000 frequente woorden, en is bedoeld voor jong en oud, voor beginners en gevorderden, die Nederlands leren. Alles in ingedeeld in 50 thematische puzzels. Er zit een aparte alfabetische woordenlijst bij om de behandelde woorden te herhalen of zelf te vertalen. De oplossingen staan achterin.
Het boek is van de hand van Peter Schoenaerts.
De krant Wablieft pikte het puzzelboek op en publiceerde een aantal puzzels in de zomeredities.
Bekijk dit filmpje op YouTube
ISBN: 9789463882743
Beste event in de taalsector
Sinds 2016 brengen de Belgium NLP Meetups mensen samen die geïnteresseerd zijn in NLP – Natural Language Processing of taaltechnologie. De meetups geven de Belgische NLP-community mee gestalte en bevorderen samenwerking.
Initiatiefnemer Yves Peirsman van nlp.town: “Op onze informele avonden geven drie sprekers een presentatie over hun werk in de taaltechnologie, waarna het publiek de kans krijgt om vragen te stellen. De inhoud van die presentaties is erg gevarieerd: academici komen vertellen over hun onderzoek, ondernemers praten over hun NLP-bedrijf, en developers focussen op de technische implementatie van NLP-software. We houden de avonden bewust informeel, en moedigen interactie tussen de deelnemers aan.”
Op de Belgium NLP Meetups leren mensen elkaar kennen om samen te werken. De meetups bouwen ook bruggen tussen de academische wereld en de industrie. De formule slaat aan: sinds hun begin kennen de meetups een gestage groei, en op de laatste paar avonden waren er telkens rond de 80 belangstellenden.
Een paar hoogtepunten van de afgelopen jaren? Yves Peirsman: “De internationale meetup na de EMNLP-conferentie in 2018, toen we onder meer de makers van spaCy mochten verwelkomen en een Brusselse aula volledig vulden, en de NLP Hackathon die we organiseerden samen met de Vlaamse Overheid.”
Door corona gingen de meetups in winterslaap en vond er maar één meetup plaats (in november 2021 in Leuven), maar binnenkort zijn ze er weer.
Hoe staat het met het Nederlands in de vertaalwereld? En hoe ziet de toekomst eruit? Daarover ging de studiedag die de Belgische Kamer van Vertalers en Tolken (BKVT) op 29 november 2019 in Antwerpen organiseerde.
Radiomaker Jan Hautekiet opende met een korte lezing ‘Over hands-on en can do’. Daarna schetste Folkert de Vriend, beleidsmedewerker bij de Taalunie, de stand van zaken. ‘Moedertaalbeheersing verdient binnen de vertaalopleiding meer aandacht.’ Onderzoeker Eline Zenner (KU Leuven) lichtte de invloed van het Engels op het Nederlands toe. ‘Engelse termen zijn voor veel jongeren gewoonweg cool.’
Hilde Van Loon, hoofd van de Nederlandse taalafdeling van het DG Vertaling bij de Europese Commissie, bekeek de situatie vanuit Europees perspectief: wat verwacht de EU van de vertalers? Heeft Europa een voorkeur voor landneutraal Nederlands, Belgisch Nederlands of Nederlands Nederlands? ‘Neen, de vertaling moet vooral fit for purpose zijn.’
Fedde van Santen is co-directeur van de Vertalersvakschool (academie voor literair vertalen, Amsterdam / Antwerpen) en lector toegepaste vertaaltheorie aan de ITV Hogeschool in Utrecht. Hij kwam spreken over moeilijkheden die freelancevertalers met NL-varianten ondervinden. ‘Moedertaalbeheersing verdient meer aandacht.’
Na de netwerklunch sprak Gys-Walt van Egdom, docent aan de Universiteit Utrecht, over het doceren van vertalen en ging Miet Ooms (Webred) verder in op verschillen tussen Belgisch en Nederlands Nederlands.
Een panelgesprek met alle gastsprekers o.l.v. Sébastien Devogele rondde de studiedag af.